Можлївосци нашого народного язика*.pdf * По авторовей кнїжки Ґраматика руского язика (Нови Сад, 2002), пасуси335.1-336.4 и 266.1-266.4.Од нашого приселєня зоз сиверовосточней Угорскей (нашей Горнї-ци) до Бачкей штредком 18. вику, та по нєшка, без огляду на цудзиуплїви, окреме на моцни уплїв сербского язика, наш народни язик за-чувани ище релативно чисти. У нашей карпатскей язиковей системи(принєшеней з Горнїци) маме ище вельо слова, форми, конструкциїитд. попри хторих ище нє хаснуєме сербски дублети. Велї слова, фор-ми итд. зачувани у бешеди старших людзох и у язику старших авто-рох. Нашо медзивойново авторе лєпше знали наш народни язик як цого ми нєшка знаме, бо у їх чаше наш язик бул под меншим сербскимуплївом як нєшка. Наведземе приклад хтори илуструє їх знанє народ-ного язика:На штациї Ш. нєставало зос ваґонох шицкого цоґод лєм нука було.Длуго ше нє могло винайсц, хто то роби. На концу ше виявело, жето робел сам шеф штациї зос своїма уряднїками. (РН ч. 230/1929)Дїєслово нєставац ту похасноване як безособово (хторе вимага ґусебе форму ґенитива: нєставало шицкого, нєставало стварох), докго ми нєшка, под уплївом сербского нестаjати, звичайно хаснуєме якособово (зоз субєктом у номинативе: нєставало шицко, нєставалиствари, як у сербским нестаjале су ствари). Место винайсц нєшкапод уплївом сербского пронаћи хаснуєме форму пренайсц, а местодїєслова виявиц ше под уплївом сербского показати се хаснуєме дїєсло-во указац ше:На станїци Ш. нєставало зоз ваґонох шицко цо лєм нука було. Длу-го ше нє могло пренайсц хто то роби. На концу ше указало же торобел сам шеф станїци зоз своїма уряднїками.Медзивойново авторе хасновали ище и други нашо народни словаместо хторих або паралелно з хторима ми нєшка найчастейше хаснує-ме сербизми (у заградзеню наводзиме найчастейши еквиваленти у су-часним литературним язику и їх походзенє): зарно (житарки < серб.житарице), металия (медаля и металия; серб. медаља), стреха (зак-рице), кривда (нєправда < серб. неправда), серсан и серсам (алат

Скачать электронную версию публикации