The Language of the Kyrgyz for Russians and Russian for Kyrgyzes Self Study Textbook Published in 1914 | Tekst. Kniga. Knigoizdanie - Text. Book. Publishing. 2019. № 21. DOI: 10.17223/23062061/21/5

The Language of the Kyrgyz for Russians and Russian for Kyrgyzes Self Study Textbook Published in 1914

The role of written monuments in the history of a language or a country is unquestionable. Written monuments are the best source of information about any changes in a language. However, the typical peculiarity of the modern Kazakh linguistics is lack of Kazakh written monuments. That is why there are different opinions on the beginning of the history of the modern Kazakh written language in the academic community. One of the rare monuments of the Kazakh language is the Kyrgyz for Russians and Russian for Kyrgyzes Self Study Textbook. The book was written by mullah Sh.A. Rakhmetullin and published in 1914. The aim of this study is to analyze the main peculiarities of this written monument of the Kazakh language. In spite of Rakhmetullin's nationality being a Tatar and his idiolect showing in the text of the textbook, the author manifested his aim as to teach people the Kazakh language, that is why the peculiarities of the Kazakh language are shown in the text. The study consists of several sections. Information about old written sources of the Kazakh language is briefly presented in the “Introduction”. The following sections include information about some peculiarities of the textbook and of its author, about the alphabet, rules of reading and vocabulary of the textbook. Detailed information about grammar peculiarities, including plural endings, case endings, non-finite verb forms, negative verb forms and present tense endings, is given in the final section. The main lexical, grammatical, alphabetic peculiarities and those of the system of writing were revealed in the study. The language of the textbook has a so-called mixed character when both grammar and lexical elements can spontaneously migrate from one dialect to another. Judging by the analyzed monument, in the time of its writing, the Tatar influence was great in the lexical and phonological spheres, while the influence of the Ottoman language manifested itself in the written system. Norms of the Kazakh language showed mostly in grammar.

Download file
Counter downloads: 163

Keywords

книжный памятник, казахский язык, татарский язык, османский язык, система письма, грамматология, written monument, Kazakh language, Tatar language, Ottoman language, system of writing, grammatology

Authors

NameOrganizationE-mail
Kutalmysh Sofia L.Saint Petersburg State Universitysofya.sorokina@gmail.com
Всего: 1

References

Аврутина А.С. Проблема фонологической интерпретации данных письменных тюркских языков Малой Азии // Культура и цивилизация. 2016. № 3. С. 156-164.
Абилхасимов Б. Казахский литературный язык второй половины XIX века (на материале казахской печати) : автореф. дис.. д-ра филол. наук. Алма-Ата, 1983. 47 с.
Кордабаев Т.Р. Синтаксис казахского языка на материале XVI-XX веков : автореф. дис. ... д-ра филол. наук. Алма-Ата, 1967. 83 с.
Аманжолов С.А. Вопросы диалектологии и истории казахского языка. Алма-Ата, 1959. 452 c.
Аманжолов А.С. История и теория древнетюркского письма. Алматы, 2003. 368 с.
Кенесбаев С. Развитие современного казахского литературного языка. М., 1960. 7 с.
Сауранбаев Н.Т. Қазақтың əдеби тілінің тарихын зерттеу туралы // «Қазақ тілі тарихы мен диалектологиясының мəселелері» атты жинқ. Алматы : Ғылым, 1960. 258 с.
Əбілқасымов Б. Қазақ баспасөзі мен əдеби тілі тарихы бойынша зерттеулер = Исследования по истории казахской печати и литературного языка / [под ред. М. Малбақова]. Алматы, 2011. 379 с.
Сыздыкова Р.Г. О формах казахского литературного языка донационального периода // Советская тюркология и развитие тюркских языков в СССР (Тезисы докладов и сообщений). Алма-Ата, 1976. С. 190-191.
Kutalmış M. “Tarihte ve Günümüzde Kazakistan’ın Alfabe Meselesi”, Bilig, Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi 31 (2004), 1-21. [Куталмыш М. Вопрос алфавита в Казахстане в истории и сегодня // Билиг. Журнал социальных наук тюркского мира. Анкара, 2004. № 31. С. 1-21].
Абилхасимов Б.Б. Абилхасимов: «В казахском языкознании есть еще много неисследованных вопросов» / Беседовала С.Л. Сорокина // Түркология. 2016. № 3. С. 3-29.
Юсупова А.Ш. Деятельность Шигабутдина Габдельгазиза в области татарской лексикографии // Тюркоязычная книга. Наследие веков. Казань, 2012. С. 311-315.
Юсупова А.Ш. Лексика самоучителей татарского языка для русских XIX века. Казань, 2002. 140 с.
Рахметуллинъ Ш.А. Самоучитель киргизского языка русскимъ и русского языка киргизамъ. Казань, 1914. 104 с.
Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі. Алматы : Дайк-Пресс, 2008. [Толковый словарь казахского языка]. 968 с.
Лаптев И. Матерiалы по казак-киргизскому языку. М., 1900. 148 с.
Мелiоранскiй П.М. Краткая грамматика казакъ-киргизского языка. Часть I. Фонетика и этимологiя. СПб., 1894. 72 с.
Kutalmış M. Mektubat. Kırgız ve Kazak Tilinde / М. Kutalmış. İstanbul, 2004. [Куталмыш М. Хрестоматия. На киргизском и казахском языках. Стамбул, 2004. 182 с.].
Самойлович А.Н. Краткая учебная грамматика османско-турецкого языка: Краткая учебная грамматика современного османско-турецкого языка / [под наблюдением и с предисл. Г.Ф. Благовой, Д.М. Насилова]. Репр. изд. 1925 г. с доп. и испр. М., 2002. 158 с.
Timurtaş F.K. Osmanlı Türkçesine Giriş 1 / F.K. Timurtaş. İstanbul, 2013. [Тимурташ Ф.К. Введение в османский язык 1. Стамбул, 2013. 408 с.].
Терентьев М.А. Грамматики турецкая, персидская, киргизская и узбекская. Книга первая. СПб., 1875. 209 с.
Гузев В.Г. Основные положения концепции автохтонного происхождения тюркской руники // Востоковедение. Филологические исследования. СПб., 2004. Вып. 24. С. 24-33.
Телицин Н.Н. Этапы становления тюркского письма в древнетюркский период // Тюрко-монгольский мир в прошлом и настоящем : науч. конф., посвящ. памяти С.Г. Кляшторного. Санкт-Петербург, 16-17 февраля 2015 г. СПб., 2015. С. 37-38.
 The Language of the <i>Kyrgyz for Russians and Russian for Kyrgyzes Self Study Textbook</i> Published in 1914 | Tekst. Kniga. Knigoizdanie - Text. Book. Publishing. 2019. № 21. DOI: 10.17223/23062061/21/5

The Language of the Kyrgyz for Russians and Russian for Kyrgyzes Self Study Textbook Published in 1914 | Tekst. Kniga. Knigoizdanie - Text. Book. Publishing. 2019. № 21. DOI: 10.17223/23062061/21/5

Download full-text version
Counter downloads: 925